اختلال کم توجهی-بیش‌فعالی (ADHD) یکی از اختلالات رفتاری رشدی می‌باشد که موجب می‌شود کودک نتواند به اندازه کافی بر روی موضوعات تمرکز کند. کودکان مبتلا به این اختلال دچار مشکلات یادگیری بوده و عموما فعالیت فیزیکی و تحرک بدنی بالایی دارند. تا مدت‌ها تصور می‌شد که این اختلال تنها در میان پسران شایع است، اما در سال‌های اخیر تعداد زیادی از دختران با علائم اختلال کم توجهی و بیش‌فعالی نیز شناسایی شده‌اند. با توجه به تفاوت‌های علائم بیش‌فعالی در میان دختران و پسران، در این مطلب به طور اختصاصی به بررسی علایم دختران خواهیم پرداخت.
تفاوت اختلال کم توجهی و بیش‌فعالی در دختران و پسران
بر خلاف پسران که اختلال بیش‌فعالی در آنها با خودنمایی و تحرک بالا نمود پیدا می‌کند، در بیشتر دختران این اختلال خود را به صورت علایم نامحسوس‌تر همچون خیال‌پردازی و خجالتی بودن نمایش می‌دهد. یکی از مشکلات رایج در تشخیص علائم بیش‌فعالی در دختران آن است که اغلب این علایم به روحیات دخترانه نسبت داده می‌شوند و خانواده‌ها از ارتباط این علایم با مشکلات تحصیلی فرزندشان در مدرسه غافل می‌شوند. به عبارتی شناسایی کودکی که بیش از اندازه جنب‌و‌جوش دارد آسان است، اما این مسئله در مورد کودکی که ظاهرا آرام به نظر می‌رسد دشوارتر است.
چرا باید علایم بیش‌فعالی را جدی بگیریم؟
بسیاری از خانواده‌ها به اشتباه تصور می‌کنند باید تا حد امکان از علایم اختلال کم توجهی-بیش‌فعالی چشم‌پوشی کنند تا از برچسب خوردن فرزندشان جلوگیری شود. باید بدانیم که عدم شناسایی این اختلال موجب مشکلات متعددی در کودکان می‌شود که از جمله می‌توان به کاهش اعتماد به نفس، روبه‌رو شدن با موانع متعدد در مدرسه و امور تحصیلی و احساس گناه و سرزنش خود اشاره کرد. خانواده‌ها با شناسایی این اختلال و کمک گرفتن از افراد متخصص، می‌توانند نحوه راهنمایی صحیح فرزندان خود را فرا گرفته و به آنها در کنترل وضعیت‌شان کمک کنند.
علایم اصلی در شناسایی اختلال کم توجهی-بیش‌فعالی در دختران
همان طور که اشاره شد، بیش‌فعالی در دختران اندکی متفاوت از پسران می‌باشد. سه مشخصه اصلی اختلال ADHD در دختران به شرح زیر می‌باشند.
تمرکز بیش از حد
دختران مبتلا به این اختلال می‌توانند همچون پسران دچار حواس‌پرتی باشند. مثلا در زمانی که معلم تکالیف هفته بعد را تعیین می‌کند، صدای پرنده‌ها حواس آنها را به خود جلب کند و متوجه گفته‌های معلم نشوند. اما یکی از دلایل نادیده گرفتن این علایم بسیاری از دختران، تمرکز بیش از اندازه آنها در سایر زمینه‌ها می‌باشد. ممکن است به عنوان یک مکانیسم دفاعی و برای پوشش دادن این موضوع، به قدری در یک زمینه از خود استعداد و نبوغ نشان دهند که والدین و معلمان از حواس‌پرتی آنها در حالت عمومی غافل شوند.
تحرک پنهان
به طور کلی دختران مبتلا به بیش‌فعالی، می‌توانند علاقه بیشتری به فعالیت‌های فیزیکی داشته و از بازی‌های رایج دخترانه که تحرکت کمتری نیاز دارند اجتناب کنند. با این حال جنب و جوش و تحرک در دختران می‌توانند به صورت نهانی و بدون جلب توجه صورت گیرد. به عنوان مثال خط خطی کردن کاغذ به صورت بی‌وقفه یا جابه‌جا شدن پی‌درپی بر روی صندلی.
پر حرفی
یکی از علایم بیش‌فعالی در دختران می‌تواند پر حرفی، قطع کردن سخنان دیگران، عوض کردن موضوع صحبت به طور پیوسته، نسنجیده سخن گفتن و بیان کردن موضوعات بدون فکر کردن به عواقب آن باشد. در عین حال این دختران می‌توانند بسیار حساس، احساساتی و هیجانی باشند.
سایر علائم کم توجهی-بیش‌فعالی دختران
به جز علایم اصلی، سایر علایم از کودکی به کودک دیگر می‌توانند متفاوت باشند. برخی از علایم رایج در دختران مبتلا به اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی به شرح زیر می‌باشند:
به راحتی گریه می‌کنند.
به مدت طولانی خیال‌پردازی کرده و در دنیای خود به سر می‌برند.
به سختی بر روی موضوعی تمرکز کرده و به راحتی حواس‌شان پرت می‌شود.
به طول معمول شلخته و نامنظم به نظر می‌رسند. (هم در وضعیت ظاهری و هم در محیط اطراف)
بی‌انگیزه به نظر می‌رسند.
به سادگی چیزها را فراموش می‌کنند
به شدت نسبت به صدا، احساسات و … حساس هستند.
همیشه آماده صحبت کردن هستند اما اصلا علاقه‌ای به گوش کردن ندارند.
عکس‌العمل‌های هیجانی شدید دارند.
به نظر می‌رسد همیشه در حال کوبیدن در هستند.
در تمام کردن و به پایان رساندن کارها مشکل دارند.
خجالتی به نظر می‌رسند.
به سادگی ناراحت می‌شوند.
به سرعت تمرکز خود را از فعالیتی گرفته و متوجه فعالیت دیگر می‌کنند.
اگر فرزند ما برخی از علایم را داشته باشد چه کنیم؟
شناسایی به موقع و بهره‌گیری از راهنمایی‌های تخصصی جهت هدایت کودک، نقش مهمی در کنترل مشکلات ناشی از ADHD در کودکان دارد. بنابراین در صورت مشاهده علایم اشاره شده، بهترین کار مراجعه به روان‌شناسان متبحر کودکان جهت ارزیابی وضعیت کودک و در صورت نیاز مشاوره‌های تخصصی تکمیلی خواهد بود.
اگر در این مورد نیاز به راهنمایی دارید، مشاوران کلینیک روانشناسی صدفی همراه شما هستند.
منبع:
https://www.verywellmind.com/adhd-in-girls-symptoms-of-adhd-in-girls-20547
